Τρίτη 17 Οκτωβρίου 2023

Άγνωστες τοιχογραφίες του Νικόλαου Γύζη αποκαλύπτονται στο Παλατάκι του Χαϊδαρίου

 

Φωτογραφίες Πάρις Ταβιτιάν/LIFO


  Όλα ξεκίνησαν το 1864, όταν ο Νικόλαος Νάζος ανέθεσε στον Γύζη τη διακόσμηση της τραπεζαρίας του ξενώνα της έπαυλης Παλατάκι, που αργότερα θα έφερε το όνομά του. Ο ζωγράφος αποφάσισε να καλύψει τους τοίχους και την οροφή με την παράσταση των «Τεσσάρων Εποχών». Ο καταπράσινος κήπος πολλών στρεμμάτων με οπωροφόρα δέντρα, περίτεχνο ανθώνα και υπεραιωνόβιους φοίνικες που περιέβαλλε το κτίριο αποτέλεσε πηγή έμπνευσης.

Φωτογραφίες Πάρις Ταβιτιάν/LIFO

  H εντυπωσιακή τοιχογραφία δημιουργεί την αίσθηση ότι βρίσκεσαι σε υπαίθριο χώρο. Στην οροφή και στους τοίχους απεικονίζονται κιγκλιδώματα πλαισιωμένα από αναρριχώμενα φυτά, άνθη και πουλιά που κελαηδούν αλλά και τέσσερις νεαρές κοπέλες που συμβολίζουν τις εποχές του χρόνου. Σήμερα, στους τοίχους παρατηρούμε τις τρεις από τις τέσσερις εποχές: άνοιξη, καλοκαίρι, φθινόπωρο. Ο χειμώνας λείπει, τη θέση του έχει πάρει ένας φεγγίτης.

  Κατατάσσονται στα πρώιμα έργα του μεγάλου Έλληνα ζωγράφου και για πάρα πολλά χρόνια κανείς δεν ήξερε την ύπαρξή τους. Τελικά, θα λέγαμε ότι από την επιφανειακή ζημιά προέκυψε και κάτι θετικό, αφού εξαιτίας της κάλυψης των τοιχογραφιών και της οροφογραφίας με σοβά και χρώμα, τα πρώιμα αυτά έργα του μεγάλου Έλληνα ζωγράφου προστατεύθηκαν μέχρι να μας αποκαλυφθούν το 2002.

Φωτογραφίες Πάρις Ταβιτιάν/LIFO

  Ο Πύργος Παλατάκι βρίσκεται στο κεντρικότερο σημείο του Χαϊδαρίου, στη συμβολή των λεωφόρο Αθηνών με την οδό Στρατάρχου Καραϊσκάκη. Αρχιτεκτονικά αποτελεί τυπικό δείγμα ρομαντικού ιστορισμού με νεογοτθικά στοιχεία. Βασικό χαρακτηριστικό του είναι ότι έχει την όψη φρουρίου με επάλξεις, γωνιακούς πύργους και στενά παράθυρα. Ο πύργος διαθέτει δύο ορόφους, δώμα και ημιυπόγειο. Τα ταβάνια είναι διακοσμημένα με οροφογραφίες εξαιρετικής ποιότητας.

Φωτογραφίες Πάρις Ταβιτιάν/LIFO

  Κατασκευάστηκε τις πρώτες μετεπαναστατικές δεκαετίες και η παράδοση το έχει συνδέσει με τη δούκισσα της Πλακεντίας ή με τον βασιλιά Όθωνα. Μετά τα μέσα του 19ου αιώνα πέρασε στην ιδιοκτησία του Νικόλαου Νάζου, ο οποίος κατά καιρούς φιλοξενούσε τους μεγάλους Έλληνες ζωγράφους. Σήμερα ο επισκέπτης συναντά ίχνη του παρελθόντος, π.χ. την επιγραφή «Κρείσσον Φθόνος Οικτιρμού» (Καλύτερα να σε ζηλεύουν παρά να σε λυπούνται), η οποία βρίσκεται πάνω από το τζάκι της κεντρικής αίθουσας του πρώτου ορόφου.

  Ο Τήνιος Νικόλαος Γύζης (1842-1901) σπούδασε αρχικά στο Σχολείο των Τεχνών στην Αθήνα και ακολούθως στη Βασιλική Ακαδημία Καλών Τεχνών του Μονάχου. Στο Χαϊδάρι ερχόταν πολλές φορές, αφού ουσιαστικά ήταν μέλος της οικογένειας Νάζου, μετά τον γάμο του με την Αρτέμιδα Νάζου στις 24 Απριλίου 1877, στο εκκλησάκι του Αγίου Γεωργίου. Μαζί με τη σύζυγο και τα πέντε τους παιδιά έζησε το μεγαλύτερο μέρος της ζωής του στο Μόναχο. Σήμερα αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους εκπροσώπους στην Ελλάδα αλλά και σε ευρωπαϊκό επίπεδο του ακαδημαϊκού ρεαλισμού του ύστερου 19ου αιώνα, συγκεκριμένα του εικαστικού κινήματος που είναι γνωστό ως Σχολή του Μονάχου. 




Πηγές

Lifo.gr, culture, εικαστικά

Άρθρο : Γιάννης Πανταζόπουλος

Φωτογραφίες : Πάρις Ταβιτιάν/LIFO