Το επιβλητικό βλέμμα του Ηνίοχου κοσμεί το Κατάρ

 

 Το ακριβές αντίγραφο του απεσταλμένου των Δελφών, ενός από τα πιο διάσημα αγάλματα της κλασικής γλυπτικής, διακοσμεί τώρα τον κεντρικό σταθμό του μετρό Hiaqatar στο Διεθνές Αεροδρόμιο της Ντόχα στο Κατάρ.

 Το πρωτότυπο έργο αποτελεί το σωζόμενο τμήμα χάλκινου συμπλέγματος που είχε αφιερωθεί στο ιερό των Δελφών από τους Δεινομενίδες, δυναστική οικογένεια της Γέλας στη Σικελία. Βρίσκεται στο Αρχαιολογικό Μουσείο Δελφών και αποτελεί ίσως το γνωστότερο έκθεμά του και ένα από τα σημαντικότερα γλυπτά της αρχαίας ελληνικής τέχνης της πρώιμης κλασικής εποχής. Η δημιουργία του χρονικά τοποθετείται αμέσως μετά τους Περσικούς πολέμους, ενώ ως δημιουργός του έχει προταθεί ο Πυθαγόρας από το Ρήγιο.

 Ο  Ηνίοχος των Δελφών είναι ένα από τα πιο γνωστά αγάλματα που σώθηκαν από την Αρχαία Ελλάδα και θεωρείται ένα από τα ωραιότερα δείγματα αρχαίων χάλκινων γλυπτών. Το άγαλμα ενός άρματος οδηγού σε φυσικό μέγεθος (1,8 μέτρα) βρέθηκε το 1896 στο Ιερό του Απόλλωνα στους Δελφούς. 

Λόρεν Κλοντ, Άποψη των Δελφών με πομπή θυσίας, Ρώμη, Galleria Doria Pamphilj.

 Αποτελούσε μέρος ενός μεγάλου αφιερώματος το οποίο περιλάμβανε τέθριππο και τουλάχιστον μια δεύτερη μορφή, πιθανότατα ο νεαρός ιπποκόμος. Έχει διατυπωθεί η άποψη ότι οι ιπποκόμοι ήταν δύο, εκατέρωθεν του άρματος. Κοντά του βρέθηκαν δύο πίσω πόδια αλόγων, μια ουρά, κομμάτια από το ζυγό του άρματος και ένα παιδικό χέρι με απομεινάρια ηνίων. Το έργο αφιερώθηκε γύρω στο 470 π.Χ. από τον τύραννο της Γέλας, Πολύζαλο, γιο του Δεινομένη και αδελφό των Ιέρωνα, Γέλωνα και Θρασύβουλου με σκοπό να τιμήσει τη νίκη του στο αγώνισμα της αρματοδρομίας στα Πύθια του 478 ή 474 π.Χ.

 Κατά το μεγάλο σεισμό του 373 π.Χ., η σφοδρή πτώση βράχων και χωμάτων στην πλατεία του ναού προκάλεσε την καταστροφή του αρχαϊκού ναού και καταπλάκωσε τα έργα τέχνης που υπήρχαν εκεί, ανάμεσά τους και το άγαλμα του Ηνίοχου. Η γαλλική ανασκαφή των Δελφών, το 1896 τον έφερε ξανά στο φως, σχεδόν ανέπαφο, με την πράσινη πατίνα που τον προστάτευσε από τη διάβρωση. 

 Στις 05 Απριλίου 2025 πραγματοποιήθηκε η επίσημη τελετή έναρξης της έκθεσης του αντιγράφου του Ηνίοχου ως δώρο της ελληνικής κυβέρνησης στο Κατάρ. Τα αποκαλυπτήρια του αγάλματος έγιναν από την Ελληνίδα Υπουργό Πολιτισμού και Αθλητισμού Λίνα Μενδώνη και από τον Γενικό Διευθυντή της Αρχής Μουσείων του Κατάρ, Ahmad Al-Namla.

 Η υπουργός αναφέρθηκε στην ιστορία του Ηνίοχου, στην ανακάλυψή του το 1896 - έτος διοργάνωσης των πρώτων σύγχρονων Ολυμπιακών Αγώνων στην Αθήνα - στα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του, στα συναισθήματα που αντανακλώνται στο πρόσωπό του, στο γεγονός ότι είναι ένα από τα σπάνια αγάλματα που διατηρούν τα μάτια του, από ημιπολύτιμους λίθους και γυαλί.

Πηγές 

Pierers Unversal lexicon 1861

The archaeologist.org

Wikipedia