Το αρχαίο δάσος του Κένταυρου Φόλου (δάσος της Φολόης)

 Το δάσος της Φολόης. Το όνομα του το πήρε από τον κένταυρο Φόλο. Σύμφωνα με το μύθο, ο Φόλος φιλοξένησε τον Ηρακλή όταν εκείνος προσπαθούσε να εντοπίσει τον Ερυμάνθιο Κάπρο. Το κρασί που κέρασε ο Φόλος τον Ηρακλή έγινε η αιτία μιας μάχης με τους υπόλοιπους κένταυρους στη πορεία της οποίας ο Φόλος σκοτώθηκε από το βέλος του Ηρακλή, το οποίο τον πέτυχε κατά λάθος.

Σύμφωνα με την ελληνική μυθολογία εκεί κατοικούσαν οι Κένταυροι. Όπως είχε γράψει ο αρχαίος Έλληνας ιστορικός Διόδωρος, οι Κένταυροι αφού νίκησαν τους Λαπίθες, κατέλαβαν την περιοχή της Φολόης. Τα περίεργα αυτά πλάσματα είχαν τρομοκρατήσει τους κατοίκους, καθώς λήστευαν και δολοφονούσαν όποιον έμπαινε στον δρόμο τους.μέσα στο δάσος ζούσε και ένας καλός κένταυρος, Ο Φόλος. Ήταν φύλακας ενός τεράστιου πιθαριού με κρασί που είχε προσφέρει ο θεός Διόνυσος με την προϋπόθεση ότι θα το ανοίξουν μόνο αν εμφανιζόταν ο Ηρακλής.

Κάποια στιγμή ο βασιλιάς της Τίρυνθας και των Μυκηνών, Ευρυσθέας, ανέθεσε στον Ηρακλή να φέρει εις πέρας τον τέταρτο άθλο του, να πιάσει τον Ερυμάνθιο κάπρο. Ήταν ένα μεγάλο και άγριο αρσενικό αγριογούρουνο που είχε χαρίσει η θεά Άρτεμις στον γιο του Απόλλωνα, Ευρύμανθο. Ο επιθετικός κάπρος κινούνταν ελεύθερος στην περιοχή της Ψωφίδος και του Λασιώνα στην Πελοπόννησο και πολλές φορές έφτανε μέχρι το δάσος της Φολόης για να βρει τροφή και νερό. Οι Κένταυροι ενοχλούνταν με την παρουσία του, καθώς ξέσκιζε με τα δόντια του όποιο ζώο συναντούσε στον δρόμο του. Οι κάτοικοι είχαν τρομοκρατηθεί με το άγριο ζώο που κατέστρεφε τα χωράφια τους.

Πριν ξεκινήσει το κυνήγι του Ερυμάνθιου κάπρου, ο Ηρακλής πήγε στη σπηλιά του Φόλου για να μάθει περισσότερες πληροφορίες και να μπορέσει να τον πιάσει πιο εύκολα. Εκεί τον βρήκε να τρώει ωμό κρέας. Τον καλωσόρισε και του προσέφερε φαγητό. Ο Ηρακλής του ζήτησε ένα ποτήρι κρασί από το σφραγισμένο πιθάρι και τότε ο Φόλος θυμήθηκε την εντολή του Ηφαίστου. Φοβήθηκε ότι αν το άνοιγε θα ξεσήκωνε τους υπόλοιπους κένταυρους όμως ο Ηρακλής τον πίεσε.

Το έντονο άρωμα του κρασιού εξαπλώθηκε σε όλο το δάσος και οι Κένταυροι έτρεξαν στη σπηλιά για να το κλέψουν από τον Φόλο. Από την ταχύτητά τους έτριζε το έδαφος. Μόλις έφτασαν ξέσπασε μεγάλη μάχη.

Όταν η μάχη έληξε, ο Ηρακλής επέστρεψε στην σπηλιά. Εκεί βρήκε τον Φόλο να αργοπεθαίνει. Είχε αυτοτραυματιστεί από ένα δηλητηριασμένο βέλος του Ηρακλή, καθώς έθαβε τους άλλους Κενταύρους. Ο Ηρακλής τον έθαψε και ονόμασε την περιοχή Φολόη προς τιμήν του.

Οποιος βρεθεί εκεί καταλαβαίνει γιατί οι αρχαίοι έδωσαν σε αυτόν το τόπο τέτοια αίγλη. Το δρυοδάσος της Φολόης εκτείνεται μέσα στις συλλεκτήριες λεκάνες των ποταμών Ερύμανθου ανατολικά, που αποτελεί και το φυσικό όριο μεταξύ Ηλείας και Αρκαδίας και του ομηρικού ποταμού Σελληέντα νοτιοδυτικά. Είναι το μοναδικό δρυοδάσος στα Βαλκάνια, ένα από τα μεγαλύτερα στην Ευρώπη με έκταση 42000 στρέμματα και ενταγμένο στο δίκτυο Natura 2000. Σύμφωνα με τους ντόπιους , στο δάσος υπάρχουν δέκα εκατομμύρια δέντρα, η συντριπτική πλειοψηφία τους είναι <<καπέλη>> όπως λένε τη βελανιδιά. 

Tο εντυπωσιακό έργο του Κερκυραίου Σπυρίδων Ρωμά στην Βρετανία

Ο Σπυρίδων Ρώμας (1735 – 1786), ήταν Έλληνας ζωγράφος από την Κέρκυρα . Υπήρξε εξέχον μέλος της Επτανησιακής σχολής. Δραστηριοποιούνταν στην Ιταλία και εγκαταστάθηκε στην Τρέστη. Ο Ρώμας ζωγράφισε στα Επτάνησα , τη Σικελία και  το Λιβόρνο πριν εγκατασταθεί στην Αγγλία. Ήταν ένας από τους λίγους Έλληνες ζωγράφους που ταξίδεψαν σε μια ξένη χώρα εκτός του ελληνικού ή ιταλικού κόσμου όπως ήταν ο Ελ Γκρέκο και ο Ευστάθιος Αλτίνης. Ήταν επίσης Βρετανός ζωγράφος τις τελευταίες δεκαετίες της ζωής του. Δραστηριοποιήθηκε στην περιοχή από το 1770 έως το 1786. Σύμφωνα με το Ελληνικό Ινστιτούτο, σώθηκαν πάνω από είκοσι πέντε έργα του. Αποκαλούνταν ο Βρετανός Ελ Γκρέκο . Το πιο δημοφιλές έργο του είναι ένας πίνακας με τίτλο The East Offering its Riches to Britannia 

Ο Ρωμάς παντρεύτηκε τη Μαργαρίτα όπου έκαναν τρια παιδιά, δύο κόρες και έναν γιο. Τα κρατικά αρχεία του Λιβόρνο αναφέρουν ότι το 1762 εστάλη συστατική επιστολή από την Κέρκυρα στην ελληνική κοινότητα του Λιβόρνο για λογαριασμό του Σπυρίδωνα Ρώμα. Ο ζωγράφος υπέγραψε συμβόλαιο για τη διακόσμηση της ελληνικής εκκλησίας της Αγίας Τριάδας στο Λιβόρνο το 1764 και το 1766. Είκοσι αγιογραφίες ολοκληρώθηκαν για την εκκλησία. Ολοκλήρωσε επίσης εργασίες στο Λέτσε της Σικελίας για την ελληνική εκκλησία Chiesa Greco-Ortodossa di San Nicola. Δραστηριοποιήθηκε στη Σικελία και την κεντρική Ιταλία πριν ταξιδέψει στην Αγγλία. Τα αρχεία δείχνουν ότι ήταν εξέχον μέλος της ελληνικής κοινότητας στην Αγγλία.  Προσκλήθηκε το 1770. Έζησε στο Queen Anne St East. Τα αρχεία δείχνουν ότι τα έργα του εκτέθηκαν στη Βασιλική Ακαδημία από το 1774 έως το 1778. Σύμφωνα με τις διαφημίσεις των εφημερίδων, ήταν ζωγράφος αλλά και διατηρούσε πίνακες ζωγραφικής. Προς το τέλος της ζωής του εργάστηκε για ευγενείς, συλλέκτες και φιλότεχνους. Συνδέθηκε επίσης με τον κόμη του Egremont   Πέθανε στις 15 Ιουνίου 1786.

Η τέχνη του έφερε ριζική επανάσταση στο ζωγραφικό στυλ της επτανησιακής σχολής .  Ακολούθησε τον δρόμο του  Παναγιώτη Δοξαρά. Εξέλιξε παραδοσιακούς πίνακες της κρητικής σχολής φέρνοντας το έργο στο πιο εκλεπτυσμένο Stile di pittura Ionico ή stile Ionico. Ο Ρώμας ήταν υπέρμαχος του επτανησιακού ρυθμού. Τα έργα του αντικατοπτρίζουν τις προηγμένες γνώσεις του για το στυλ που επικρατεί στην περιοχή. Το ζωγραφικό του στυλ εξελίχθηκε περαιτέρω όταν εκτέθηκε στους Αγγλικανικούς πίνακες. Είναι ένας από τους λίγους Έλληνες ζωγράφους που εγκατέλειψε εντελώς τις ελληνοϊταλικές ζωγραφικές του ρίζες.   

Βρετανία

Στη Βρετανία είναι περισσότερο γνωστός για ένα αλληγορικό κομμάτι της οροφής, The East Offering its Riches to Britannia (1778), που ανατέθηκε από την Εταιρεία Ανατολικών Ινδιών για την αίθουσα της επιτροπής εσόδων στο σπίτι της Ανατολικής Ινδίας στο Λονδίνο. Ο πίνακας γενικά αντιπροσωπεύει τον πανηγυρισμό της εποχής στην αυτοκρατορική και αποικιοκρατική κυριαρχία της Βρετανίας. Ο πίνακας περιγράφεται στο περιοδικό Gentleman's Magazine του 1778 ως εξής:

Η κύρια φιγούρα αντιπροσωπεύει τη Βρετανία καθισμένη σε έναν βράχο, για να υποδηλώσει τη σταθερότητα και τη σταθερότητα της αυτοκρατορίας. και ως φύλακας και προστάτιδα της Εταιρείας, που υποδηλώνονται από παιδιά πίσω από τη Βρετανία, και επισκιάζονται από το πέπλο της. Η ένωση της παλιάς και της νέας Εταιρίας εκφράζεται με δύο παιδιά που αγκαλιάζουν το ένα το άλλο, και το ένα από αυτά τοποθετείται καθισμένο στο πάνω μέρος του βράχου, για να δείξει τη σταθερή βάση στην οποία στηρίζεται η παρούσα Εταιρεία. στο άλλο μέρος του βράχου το παιδί που ανεβαίνει προς την κορυφή έχει σκοπό να εκφράσει την προοπτική της συνέχισης της Εταιρείας.

Η Βρετανία χαρακτηρίζεται από τα συνηθισμένα εμβλήματα της ασπίδας και του δόρατος, και φυλάσσεται από ένα λιοντάρι, το οποίο βρίσκεται ήρεμα στο πλευρό της, ευχαριστημένο με τις προσφορές που της έκαναν από τις διάφορες επαρχίες της Ανατολικής Ινδίας.

Στους πρόποδες του βράχου απλώνεται η ιδιοφυΐα του Γάγγη, με μια μεγαλειώδη στάση, ξεχύνοντας ολόκληρο το ρέμα του στο υποπόδιο της Britannia.

Οι διάφορες επαρχίες εκπροσωπούνται υπό την Διαγωγή του Ερμή, του θεού των εμπορευμάτων, που πιέζει διακαώς να καταθέσει τα διαφορετικά προϊόντα και τις κατασκευές τους στον θρόνο της Βρετανίας.

Η Καλκούτα (ο πρωτεύων οικισμός της Εταιρείας στη Βεγγάλη) παρουσιάζει ένα καλάθι με μαργαριτάρια και άλλα πλούσια κοσμήματα, τα οποία παραλαμβάνει η Britannia.

Η Κίνα χαρακτηρίζεται από βάζα από πορσελάνη και σεντούκια τσαγιού. Τα προϊόντα του Μαντράς και της Βομβάης με δέμα με κορδόνι. Η Βεγγάλη συμβολίζεται με έναν ελέφαντα, φοίνικες και μια καμήλα.

Η Περσία εμφανίζεται σε απόσταση φέρνοντας μετάξια και άλλα, και μαζί της υποτίθεται όλες οι υπόλοιπες επαρχίες που ο καλλιτέχνης δεν θα μπορούσε να περιγράψει στον καμβά χωρίς να συνωστιστεί ή να καταστρέψει ολόκληρη τη σύνθεση και την αρμονία της εικόνας. Σε απόσταση βρίσκεται ένας Ινδιάνος κάτω από πανιά, φορτωμένος με τον θησαυρό της Ανατολής, ένα έμβλημα αυτού του εμπορίου από το οποίο τόσο η Βρετανία όσο και η Εταιρεία αντλούν μεγάλα και μοναδικά πλεονεκτήματα.

Ο πίνακας βρίσκεται τώρα στο Υπουργείο Εξωτερικών και Κοινοπολιτείας στο Λονδίνο. Μια αναπαραγωγή φυλάσσεται στη Βρετανική Βιβλιοθήκη στο Λονδίνο. Άλλα έργα του Ρωμά στις συλλογές του British National Trust περιλαμβάνουν το An Illusionistic Gothic Patron's Pew, in the Extension of the Chapel (περίπου 1769/1771).

πηγές 

wikiwand

wikipedia

Φαιδριάδες πέτρες

Φαιδριάδες Πέτρες, Eduart Lear

Οι Φαιδριάδες πέτρες είναι απόκρυμνα βράχια των Δελφών, από τα οποία πεταγόταν οι βλάσφημοι του ναού.

 Σύμφωνα με τον Ηρόδοτο, το 480 π.Χ. οι Πέρσες επέδραμαν εναντίον του ιερού του Μαντείου προκειμένου να το συλήσουν. Οι ιερείς του Ναού, που έτσι κι αλλιώς φαίνονταν να ακολουθούν φιλοπερσική πολιτική, είχαν αρνηθεί τη βοήθεια των Αθηναίων υποστηρίζοντας ότι ο θεός Απόλλων προστατεύει το χώρο. Όταν πλησίασαν πολύ κοντά οι Πέρσες, από τα υψώματα αυτά άρχιαν να πέφτουν εναντίον τους κεραυνοί καθώς και βράχια τα οποία όμως χωρίς να προσκρούουν σε ιερούς χώρους καταδίωκαν τους Πέρσες και τους φόνευαν. Ο Ηρόδοτος αναφέρει πως στις μέρες του μπορούσε κανείς να δει ακόμη αυτούς τους βράχους στο χώρο του ιερού της Αθηνάς Προναίας.

Στο αρχαίο κείμενο αναφέρονται και άλλα αξιοπερίεργα, όπως ότι κατά την επιδρομή εμφανίστηκαν από μόνα τους όπλα μπροστά από το ναό της Αθηνάς Προναίας και από το ναό του Απόλλωνα. Την καταδίωξη των Περσών ολοκλήρωσαν οι σκιές δύο τοπικών ηρώων, του Φύλακου και του Αυτόνοου, των οποίων οι χώροι λατρείας βρίσκονταν στον ευρύτερο χώρο των Δελφών.

Πηγές

Pierers Universal lexicon 1861

Wikipedia

Τα μουσειακά αριστουργήμαα τέχνης extraordinary objects της Van Cleef & Arpels

  Η ωρολογοποιία αποτελεί μέρος της κληρονομιάς των Van Cleef & Arpels από την ίδρυσή της. Πιστό σε μια ποιητική άποψη της ζωής, το Maison χρησιμοποιεί την τεχνογνωσία του στο High Jewelry για να εξωραΐσει την τέχνη του ωρολογοποιού. Κάθε ρολόι αφηγείται μια στιγμή χάρης, τύχης ή ευτυχίας, εγγεγραμμένη στο Poetry of Time.

 Τα Extraordinary Objects, αξιοσημείωτα για τους συνδυασμούς υλικών τους, έθεσαν τις βάσεις για έναν διάλογο μεταξύ κοσμήματος, ωρολογοποιίας και métiers d'art. Εμπνευσμένο από τη φύση σε κίνηση, το κομμάτι Apparition des Baies είναι μια πρόσκληση για ταξίδι στην καρδιά του ποιητικού οράματος των Van Cleef & Arpels. 

Πηγές

Van Cleef &Arpels.com

Μια αρχαία τέχνη στην Ιεριχώ

 

Πριν από περίπου 9.000 χρόνια, αυτό το ανθρώπινο κρανίο ήταν καλυμμένο με γύψο και ατις κόγχες των ματιών ήταν τοποθετημένα κοχύλια cowrie, ίσως για να αναπαριστούν το νεκρό άτομο. Έτσι ερμήνευσε το κρανίο η αρχαιολόγος Kathleen Kenyon όταν το ανέσκαψε μαζί με μια ομάδα έξι άλλων στην Jericho το 1953. 

Το κρανίο ανήκε σε ένα ενήλικο αρσενικό και δείχνει στοιχεία τεχνητού σχήματος (πιθανόν με το τύλιγμα υφάσματος γύρω από το κεφάλι του όταν ήταν βρέφος). μπορεί να έχει αναγνωριστεί ως κάποιος ξεχωριστός από αυτή την νεαρή ηλικία. Δεν γνωρίζουμε πώς πέθανε, αλλά η αφαίρεση του κρανίου μπορεί να έγινε μετά την αποσύνθεση της σάρκας και των νυχιών. Ο γύψος διαμορφώθηκε προσεκτικά στο μπροστινό μέρος του κρανίου, αλλά δεν εκτείνεται πάνω από το πίσω μέρος, το οποίο ίσως αρχικά ήταν εφοδιασμένο με κάποιο άλλο υλικό για να μοιάζει με μαλλιά.

Η Ιεριχώ ιδρύθηκε γύρω στο 9600 π.Χ. και εξελίχθηκε σε έναν μεγάλο οικισμό με πληθυσμό δύο χιλιάδες περίπου το 7000 π.Χ. Κατά τη Νεολιθική περίοδο (από το 10000 π.Χ. έως το 4500 π.Χ.), οι κάτοικοι της Ιεριχούς είχαν μια ταφική πρακτική να θάβουν τα αγαπημένα τους πρόσωπα κάτω από τα σπίτια τους. Άλλοτε αυτά τα σώματα ήταν πλήρη και άλλοτε αφαιρούνταν το κεφάλι και έθαβαν μόνο το κρανίο.

Πριν από την ταφή του κεφαλιού, το κρανίο αφαιρούνταν, έβγαζαν τη κάτω γνάθο και στη συνέχεια ανακατασκευάστηκαν τα χαρακτηριστικά του προσώπου με γύψο. Έτσι ώστε το γύψινο κρανίο να διατηρεί την ταυτότητα του μέλους της οικογένειας. Τα ατομικά χαρακτηριστικά του προσώπου βάφονταν με κόκκινη και μαύρη μπογιά. Σε πολλές περιπτώσεις οι τροχιές των ματιών ήταν ένθετες με κοχύλια και τα κρανία ήταν διακοσμημένα με μαλλιά και γένια.

Το επιχρισμένο κρανίο χρονολογείται γύρω στο 7000 π.Χ., μια εποχή που ο πηλός βοηθούσε στη μεταμόρφωση των εγκατεστημένων κοινοτήτων, συμπεριλαμβανομένης της δημιουργίας ειδωλίων ζώων και ανθρώπων καθώς και πρώιμων μορφών αγγείων. Ήταν ένας τρόπος με τον οποίο μπορούσαν να θυμούνται τους νεκρούς τους, ίσως βοηθώντας να ενώσουν μια κοινότητα μέσα από τις αναμνήσεις των προγόνων τους.

Ένα διάσημο ανθρώπινο κρανίο ηλικίας 9.000 ετών που ανακαλύφθηκε κοντά στη βιβλική πόλη της Ιεριχούς έχει πλέον νέο πρόσωπο, χάρη στις προσπάθειες μιας πολυεθνικής ομάδας ερευνητών.

Η πιο πρόσφατη έρευνα δίνει ένα νέο πρόσωπο στα πιο διάσημα από τα γύψινα κρανία που ανακαλύφθηκαν κοντά στην Ιεριχώ το 1953, παρουσιάζοντας έναν άνδρα που πέθανε πριν από περίπου 9.500 χρόνια. (Εικόνα: Cicero Moraes/Thiago Beaini/Moacir Santos)

Το λεγόμενο Jericho Skull - ένα από τα επτά που ανακαλύφθηκαν από τη Βρετανίδα αρχαιολόγο Kathleen Kenyon το 1953 και σήμερα στεγάζεται στο Βρετανικό Μουσείο στο Λονδίνο - βρέθηκε καλυμμένο με γύψο και με κοχύλια για τα μάτια, προφανώς σε μια προσπάθεια να φαίνεται πιο ζωντανό.

Αυτό το προϊστορικό σχέδιο ήταν «η πρώτη ανακατασκευή προσώπου στον κόσμο», είπε ο Βραζιλιάνος ειδικός στα γραφικά Cícero Moraes , ο επικεφαλής του έργου, σε ένα email στο Live Science.

Πηγές

Livescience

Ashmolean Museum

Η Σοφία Καλογεροπούλου ζωγραφίζοντας τη Κέρκυρα

 Ένας πολύπλοκος πίνακας γεμάτος ζωή, όπως συνηθίζει η καλλιτέχνης, εμπνευσμένος από το κόκκινο-κεραμυδί της Κέρκυρας στα ζωηρά χρώματα του νησιού. 

 H Σοφία Καλογεροπούλου είναι απόφοιτος του Αμερικανικού Κολλεγίου Ελλάδος, πτυχιούχος νομικής και πολιτικών-οικονομικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Αθηνών, σπούδασε μουσική στο Ωδείο Αθηνών και στο «Στούντιο» της Όπερας της Βιέννης. Εμφανίστηκε στην Κρατική Όπερα της Βιέννης ως σολίστ την περίοδο 1976-77 με το πατρικό της όνομα Σοφία Μαζαράκη. Στη ζωγραφική είναι αυτοδίδακτη. Aπό το 1990 που πρώτο-εμφανίστηκε ως ζωγράφος, έχει πραγματοποιήσει πολλές ατομικές και ομαδικές εκθέσεις στην Ελλάδα και το εξωτερικό.

πηγές

Νikias.gr

O Πάπυρος των Αιγυπτίων βασιλέων στο μουσείο του Τορίνο

 

Ο πάπυρος του Τορίνο στο Museo Egizio (Αιγυπτιακό Μουσείο) στο Τορίνο, Ιταλία.

Ο  Κατάλογος των Βασιλέων του Τορίνο , γνωστός και ως  Βασιλικός Κανόνας του Τορίνο , είναι ένας αρχαίος αιγυπτιακός ιερατικός πάπυρος που πιστεύεται ότι χρονολογείται από τη βασιλεία του Φαραώ Ραμσή Β', που βρίσκεται τώρα στο Museo Egizio (Αιγυπτιακό Μουσείο) στο Τορίνο. Ο πάπυρος είναι ο πιο εκτενής διαθέσιμος κατάλογος βασιλέων που συνέταξαν οι αρχαίοι Αιγύπτιοι και αποτελεί τη βάση για το μεγαλύτερο μέρος της χρονολογίας πριν από τη βασιλεία του Ραμσή Β'.

Ο πάπυρος πιστεύεται ότι χρονολογείται από τη βασιλεία του Ραμσή Β', στα μέσα του Νέου Βασιλείου, ή της 19ης Δυναστείας. Η αρχή και το τέλος της λίστας έχουν πλέον χαθεί. δεν υπάρχει εισαγωγή και ο κατάλογος δεν συνεχίζεται μετά την 19η Δυναστεία. Η σύνθεση μπορεί επομένως να συνέβη σε οποιαδήποτε μεταγενέστερη στιγμή, από τη βασιλεία του Ραμσή Β' έως και την 20η Δυναστεία.

Ο πάπυρος απαριθμεί τα ονόματα των ηγεμόνων, τη διάρκεια των βασιλειών σε χρόνια, με μήνες και ημέρες για ορισμένους βασιλιάδες. Σε ορισμένες περιπτώσεις ομαδοποιούνται ανά οικογένεια, κάτι που αντιστοιχεί περίπου στις δυναστείες του βιβλίου του Μανέθω. Ο κατάλογος περιλαμβάνει τα ονόματα των εφήμερων ηγεμόνων ή εκείνων που κυβερνούν μικρές περιοχές που μπορεί να μην αναφέρονται σε άλλες πηγές.

Ο κατάλογος πιστεύεται επίσης ότι περιέχει βασιλιάδες από τη 15η Δυναστεία, τους Υξούς που κυβέρνησαν την Κάτω Αίγυπτο και το δέλτα του ποταμού Νείλου. Στους ηγεμόνες Hyksos  προστίθεται ένα ιερογλυφικό σημάδι για να δείξει ότι ήταν ξένοι, αν και συνήθως στους Καταλόγους Βασιλέων δεν αναφέρονται ξένοι ηγεμόνες.

Ο πάπυρος ήταν αρχικά φορολογικός κατάλογος, αλλά στο πίσω μέρος του είναι γραμμένος ένας κατάλογος ηγεμόνων της Αιγύπτου – συμπεριλαμβανομένων μυθικών βασιλιάδων όπως θεών, ημίθεων και πνευμάτων, καθώς και ανθρώπινων βασιλιάδων. Το ότι χρησιμοποιήθηκε το πίσω μέρος ενός παλαιότερου παπύρου μπορεί να υποδηλώνει ότι ο κατάλογος δεν είχε μεγάλη επίσημη σημασία για τον συγγραφέα, αν και η κύρια λειτουργία του καταλόγου πιστεύεται ότι ήταν ως διοικητική βοήθεια. Ως εκ τούτου, ο πάπυρος είναι λιγότερο πιθανό να είναι προκατειλημμένος εναντίον ορισμένων ηγεμόνων και πιστεύεται ότι περιλαμβάνει όλους τους βασιλιάδες της Αιγύπτου που ήταν γνωστοί στους συγγραφείς του μέχρι την 19η ή την 20η Δυναστεία.

Ο πάπυρος βρέθηκε από τον Ιταλό περιηγητή  Bernardino Drovetti  το 1820 στο  Λούξορ  (Θήβα) της Αιγύπτου και αποκτήθηκε το 1824 από το Αιγυπτιακό Μουσείο στο Τορίνο της Ιταλίας και ονομάστηκε Πάπυρος Αριθμός 1874. Όταν αποσυσκευάστηκε το κουτί στο οποίο είχε μεταφερθεί στην Ιταλία, ο κατάλογος είχε αποσυντεθεί σε μικρά θραύσματα. Ο Jean-Francois Champollion, εξετάζοντάς το, μπορούσε να αναγνωρίσει μόνο μερικά από τα μεγαλύτερα θραύσματα που περιείχαν βασιλικά ονόματα και δημιούργησε ένα σχέδιο με αυτά που μπορούσε να αποκρυπτογραφήσει. Δημιουργήθηκε μια ανακατασκευή της λίστας για την καλύτερη κατανόηση της και για να βοηθήσει στην έρευνα.

Ο Σάξωνας ερευνητής Gustav Seyffarth (1796–1885) επανεξέτασε τα θραύσματα, μεγέθους περίπου ενός τετραγωνικού εκατοστού, και έκανε μια πληρέστερη ανακατασκευή του παπύρου με βάση μόνο τις ίνες παπύρου, καθώς δεν μπορούσε ακόμη να προσδιορίσει το νόημα των ιερατικών χαρακτήρων. Η μεταγενέστερη εργασία στα θραύσματα έγινε από τον Αιγυπτιολόγο του Μονάχου Jens Peter Lauth, η οποία επιβεβαίωσε σε μεγάλο βαθμό την ανακατασκευή του Seyffarth.

 Το 1997, ο εξέχων αιγυπτιολόγος Kim Ryholt δημοσίευσε μια νέα και καλύτερη ερμηνεία της λίστας στο βιβλίο του, "The Political Situation in Egypt κατά τη δεύτερη ενδιάμεση περίοδο περ. 1800–1550 π.Χ." Μετά από μια άλλη μελέτη του παπύρου, αναμένεται μια ενημερωμένη έκδοση από τον Ryholt. Ο αιγυπτιολόγος Ντόναλντ Ρέντφορντ μελέτησε επίσης τον πάπυρο και σημείωσε ότι παρόλο που πολλά από τα ονόματα της λίστας αντιστοιχούν σε μνημεία και άλλα έγγραφα, υπάρχουν κάποιες αποκλίσεις και δεν αντιστοιχούν όλα τα ονόματα, αμφισβητώντας την απόλυτη αξιοπιστία του εγγράφου για χρονολογία πριν από τον Ραμσή ΙΙ.

 Παρά τις προσπάθειες ανακατασκευής, περίπου το 50% του παπύρου εξακολουθεί να λείπει. Αυτός ο πάπυρος όπως είναι σήμερα έχει μήκος 1,7 m και πλάτος 0,41 m, σπασμένος σε περισσότερα από 160 θραύσματα. Το 2009 ανακαλύφθηκαν στην αποθήκη του Αιγυπτιακού Μουσείου του Τορίνο αδημοσίευτα θραύσματα σε καλή κατάσταση. Αναμένεται νέα έκδοση του παπύρου.

Το όνομα Hudjefa, που βρέθηκε δύο φορές στον πάπυρο, είναι πλέον γνωστό ότι χρησιμοποιήθηκε από τους βασιλικούς γραφείς της εποχής Ramesside κατά τη διάρκεια της 19ης Δυναστείας, όταν οι γραφείς συνέταξαν λίστες βασιλιάδων όπως η λίστα των βασιλιάδων Saqqara και ο βασιλικός κανόνας του Τορίνο και το όνομα ενός αποθανόντος φαραώ ήταν εντελώς αδιάβαστο, αλλοιωμένο.

Περιεχόμενα του παπύρου

Ο πάπυρος χωρίζεται σε έντεκα στήλες, που κατανέμονται ως εξής. Τα ονόματα και οι θέσεις αρκετών βασιλιάδων εξακολουθούν να αμφισβητούνται, καθώς ο κατάλογος έχει υποστεί μεγάλη ζημιά.

Στήλη 1 — Θεοί της Αρχαίας Αιγύπτου

Στήλη 2 — Θεοί της Αρχαίας Αιγύπτου, πνεύματα και μυθικοί βασιλιάδες

Στήλη 3 — Σειρές 11-25 (Δυναστείες 1-2)

Στήλη 4 — Σειρές 1-25 (Δυναστείες 2-5)

Στήλη 5 — Σειρές 1-26 (Δυναστείες 6-8/9/10)

Στήλη 6 — Σειρές 12-25 (Δυναστείες 11-12)

Στήλη 7 — Σειρές 1-2 (Δυναστείες 12-13)

Στήλη 8 — Σειρές 1-23 (Δυναστεία 13)

Στήλη 9 — Σειρές 1-27 (Δυναστεία 13-14)

Στήλη 10 — Σειρές 1-30 (Δυναστεία 14)

Στήλη 11 — Σειρές 1-30 (Δυναστείες 14-17)

Πηγές

Τhe archaeologist.org

Άγιοι Δέκα, η Κέρκυρα του Oscar Wilde

Ο Oscar ήταν Ιρλανδός μυθιστοριογράφος, ποιητής, δραματουργός και κριτικός. Έχοντας περάσει από διάφορα είδη γραπτού λόγου καθ' όλη τη δεκαετία του 1880, γεύτηκε τη δόξα ως θεατρικός συγγραφέας στο Λονδίνο στις αρχές της επόμενης δεκαετίας. Στις μέρες μας έχει γίνει γνωστός για τα ευφυολογήματά του, το μοναδικό του μυθιστόρημα (Το πορτραίτο του Ντόριαν Γκρέυ), τα θεατρικά έργα του, τις συνθήκες φυλάκισής του καθώς και τον πρόωρο θάνατό του.

Στη πρώτη του στάση για την Ελλάδα ανακαλύπτει τη Κέρκυρα , όπου μαγεύτηκε από την τιρκουάζ θάλασσα, τη ζεστασιά του κρασιού και τις πολυεπίπεδες μυθολογίες του νησιού. 

Τα φωτεινά χρώματα και οι καθαρές εικόνες του προκάλεσαν μια αίσθηση θαυμασμού και ενθουσιασμού. Ο ρευστός ρυθμός και η μελωδική γλώσσα του ποιήματος που εμπνεύστηκε δημιουργούν ένα μουσικό αποτέλεσμα, ενισχύοντας τη βύθιση του αναγνώστη στην εμπειρία.

 Σε σύγκριση με τα άλλα έργα του Ουάιλντ, είναι πιο ρομαντικό και λιγότερο συμβολικό. Λείπει η απροκάλυπτη σάτιρα και ο κοινωνικός σχολιασμός των έργων και των δοκιμίων του. Ωστόσο, μοιράζεται την αγάπη του συγγραφέα για την ομορφιά και τη γοητεία του με το παρελθόν.

 Συνοδευόμενος από τον καθηγητή και φίλο του, ταξίδεψε στην Ελλάδα και έφτασε στο νησί της Κέρκυρας την Κυριακή του Πάσχα, την 1 Απριλίου 1877, βυθίζοντας τον εαυτό του αμέσως στο πνεύμα του ελληνισμού.

Όσον αφορά τη χρονική της περίοδο, η «Ελλάδα» αντικατοπτρίζει τη γοητεία της βικτωριανής εποχής με την κλασική της κληρονομιά. Η ειδυλλιακή απεικόνιση της γης και των ανθρώπων της στο ποίημα ευθυγραμμίζεται με τη σύγχρονη εξιδανικευμένη άποψη της Ελλάδας ως κοιτίδας του δυτικού πολιτισμού. 

 Το ποίημα του ''Άγιοι Δέκα'' υποδηλώνει την παρακμή των ειδωλολατρικών θεών και την άνοδο του Χριστιανισμού. Ξεκινά με ένα θρήνο για τις χαμένες θεότητες, ιδιαίτερα τον Πάνα, του οποίου η παρουσία κάποτε γέμιζε τη φύση με μαγεία και ζωντάνια.

 Ωστόσο, το ποίημα τελειώνει με μια πιο ελπιδοφόρα νότα, με την πιθανότητα ένας θεός να παραμένει ακόμα στο νησί της Κέρκυρας, κρυμμένος ανάμεσα στα ασφόδελα. Ο τόνος του ποιήματος είναι ένας τόνος νοσταλγίας και λύπης, αντανακλώντας την πολιτισμική αλλαγή που συνέβη καθώς ο Χριστιανισμός αντικατέστησε τις παλαιότερες παγανιστικές πεποιθήσεις.

 Σε σύγκριση με τα άλλα έργα του Ουάιλντ, το «Santa Decca» είναι πιο σκοτεινό και στοχαστικό, χωρίς το πνεύμα και τη σάτιρα που συναντάμε στα έργα και τα παραμύθια του. Ξεφεύγει επίσης από την έμφαση που δίνει το Αισθητικό κίνημα στην ομορφιά και την ευχαρίστηση, αντί να διερευνά θέματα απώλειας και λαχτάρας. Το ύφος του ποιήματος είναι πιο συγκρατημένο και λυρικό, με έμφαση στον ρυθμό και την εικονογραφία. 

Πέθαναν οι θεοί: στη γλαυκομάτα Αθηνά πια δεν προσφέρουμε στεφάνια της ελιάς, ούτε ένα μέρος της σοδειάς στην Περσεφόνη. Τα μεσημέρια τραγουδούν ανέμελα οι βοσκοί γιατί ο Πάνας πέθανε και τα παιχνίδια του στα μυστικά τα ξέφωτα και τις κρυφές μονιές πια πήραν τέλος. Έπαψε ο Ύλας να γυρεύει τις πηγές· ο μέγας Παν είναι νεκρός, και βασιλεύει της Μαρίας ο γιος. Κι όμως – ίσως σ' αυτό το γητεμένο από τη θάλασσα νησί, μασώντας τα πικρά φρούτα της μνήμης, κάποιος θεός να κοίτεται κρυμμένος στ' ασφοδίλια. Αχ, έρωτα! τέτοιος αν βρίσκεται κανείς, απ΄ την οργή του ας τρέξουμε γρήγορα να ξεφύγουμε! Μα όχι, δες, οι φυλλωσιές θροΐζουνε: ας μείνουμε λιγάκι ακόμη. 

Πηγές

Poem hunter

Allpoetry.com

 

Το επιβλητικό βλέμμα του Ηνίοχου κοσμεί το Κατάρ

 

 Το ακριβές αντίγραφο του απεσταλμένου των Δελφών, ενός από τα πιο διάσημα αγάλματα της κλασικής γλυπτικής, διακοσμεί τώρα τον κεντρικό σταθμό του μετρό Hiaqatar στο Διεθνές Αεροδρόμιο της Ντόχα στο Κατάρ.

 Το πρωτότυπο έργο αποτελεί το σωζόμενο τμήμα χάλκινου συμπλέγματος που είχε αφιερωθεί στο ιερό των Δελφών από τους Δεινομενίδες, δυναστική οικογένεια της Γέλας στη Σικελία. Βρίσκεται στο Αρχαιολογικό Μουσείο Δελφών και αποτελεί ίσως το γνωστότερο έκθεμά του και ένα από τα σημαντικότερα γλυπτά της αρχαίας ελληνικής τέχνης της πρώιμης κλασικής εποχής. Η δημιουργία του χρονικά τοποθετείται αμέσως μετά τους Περσικούς πολέμους, ενώ ως δημιουργός του έχει προταθεί ο Πυθαγόρας από το Ρήγιο.

 Ο  Ηνίοχος των Δελφών είναι ένα από τα πιο γνωστά αγάλματα που σώθηκαν από την Αρχαία Ελλάδα και θεωρείται ένα από τα ωραιότερα δείγματα αρχαίων χάλκινων γλυπτών. Το άγαλμα ενός άρματος οδηγού σε φυσικό μέγεθος (1,8 μέτρα) βρέθηκε το 1896 στο Ιερό του Απόλλωνα στους Δελφούς. 

Λόρεν Κλοντ, Άποψη των Δελφών με πομπή θυσίας, Ρώμη, Galleria Doria Pamphilj.

 Αποτελούσε μέρος ενός μεγάλου αφιερώματος το οποίο περιλάμβανε τέθριππο και τουλάχιστον μια δεύτερη μορφή, πιθανότατα ο νεαρός ιπποκόμος. Έχει διατυπωθεί η άποψη ότι οι ιπποκόμοι ήταν δύο, εκατέρωθεν του άρματος. Κοντά του βρέθηκαν δύο πίσω πόδια αλόγων, μια ουρά, κομμάτια από το ζυγό του άρματος και ένα παιδικό χέρι με απομεινάρια ηνίων. Το έργο αφιερώθηκε γύρω στο 470 π.Χ. από τον τύραννο της Γέλας, Πολύζαλο, γιο του Δεινομένη και αδελφό των Ιέρωνα, Γέλωνα και Θρασύβουλου με σκοπό να τιμήσει τη νίκη του στο αγώνισμα της αρματοδρομίας στα Πύθια του 478 ή 474 π.Χ.

 Κατά το μεγάλο σεισμό του 373 π.Χ., η σφοδρή πτώση βράχων και χωμάτων στην πλατεία του ναού προκάλεσε την καταστροφή του αρχαϊκού ναού και καταπλάκωσε τα έργα τέχνης που υπήρχαν εκεί, ανάμεσά τους και το άγαλμα του Ηνίοχου. Η γαλλική ανασκαφή των Δελφών, το 1896 τον έφερε ξανά στο φως, σχεδόν ανέπαφο, με την πράσινη πατίνα που τον προστάτευσε από τη διάβρωση. 

 Στις 05 Απριλίου 2025 πραγματοποιήθηκε η επίσημη τελετή έναρξης της έκθεσης του αντιγράφου του Ηνίοχου ως δώρο της ελληνικής κυβέρνησης στο Κατάρ. Τα αποκαλυπτήρια του αγάλματος έγιναν από την Ελληνίδα Υπουργό Πολιτισμού και Αθλητισμού Λίνα Μενδώνη και από τον Γενικό Διευθυντή της Αρχής Μουσείων του Κατάρ, Ahmad Al-Namla.

 Η υπουργός αναφέρθηκε στην ιστορία του Ηνίοχου, στην ανακάλυψή του το 1896 - έτος διοργάνωσης των πρώτων σύγχρονων Ολυμπιακών Αγώνων στην Αθήνα - στα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του, στα συναισθήματα που αντανακλώνται στο πρόσωπό του, στο γεγονός ότι είναι ένα από τα σπάνια αγάλματα που διατηρούν τα μάτια του, από ημιπολύτιμους λίθους και γυαλί.

Πηγές 

Pierers Unversal lexicon 1861

The archaeologist.org

Wikipedia

ΖΗΤΩ ΤΟΝ ΑΝΘΡΩΠΟΝ, Saverio Altamura

  Ένας σπουδαίος πίνακας ζωγραφικής του Saverio Altamura από το 1890, δημοπρατείται στις 15/04 στη Γένοβα με τιμή εκκίνησης 7.000 ευρώ. Το θέμα της ελαιογραφίας, διαστάσεων 240cm-148cm, είναι ελληνικής προέλευσης. Απεικονίζι τον Διογένη με το φανάρι στην Αρχαία Αθήνα και κάτω στη κορνίζα υπάρχει επιγραφή <<ΖΗΤΩ ΤΟΝ ΑΝΘΡΩΠΟΝ>>.

 Ο εν λόγω πίνακας πρέπει να είναι το έργο που παρουσιάστηκε στην Εθνική Έκθεση του 1861. Σύγχρονη τέχνη στο Παλέρμο το 1892 (ν. 656, σ.24). Στον μεγάλο καμβά ο Αλταμούρα απεικονίζει τον Διογένη της Σινώπης, που έζησε τον 4ο αιώνα π.Χ., έναν από τους πιο αντιπροσωπευτικούς φιλοσόφους της κυνικής σχολής. Γνωστός για τον ασκητικό τρόπο ζωής και τις προκλητικές του ιδέες, ο Διογένης ενσάρκωσε το ιδανικό της ζωής σε αρμονία με τη φύση, απορρίπτοντας τις κοινωνικές συμβάσεις και τα υλικά αγαθά. Η σκηνή που απεικονίζεται στον πίνακα είναι από τις πιο γνωστές: ο Διογένης, με ένα αναμμένο φανάρι, περιπλανιέται στους δρόμους της Αθήνας. Όταν τον ρώτησαν τι έκανε, απάντησε: «Ψάχνω τον Άνθρωπο». Με τη δήλωσή του αυτή, ο φιλόσοφος κατήγγειλε την υποκρισία και τη διαφθορά της κοινωνίας, υποστηρίζοντας ότι ήταν δύσκολο να βρεθεί ένας αυθεντικός, ενάρετος και έντιμος άνθρωπος. Ζωγράφος με μεγάλη εκφραστική δύναμη και ισχυρός χρωμάτικά, ο Francesco Saverio Altamura ήταν ο ηγέτης της ρεαλιστικής ζωγραφικής στη Νάπολη, μαζί με τον Domenico Morelli. Θεωρείται ο πιο επιφανής ζωγράφος της Φότζια όλων των εποχών, συγκαταλέγεται μεταξύ των μεγάλων καλλιτεχνών της Απουλίας του δέκατου ένατου αιώνα, μαζί με τους Τζουζέπε Ντε Νίτις και Τζιοακίνο Τόμα. Ήταν επίσης ένας από τους πρωταγωνιστές της πολιτιστικής ανάπτυξης της Ιταλίας του δέκατου ένατου αιώνα. Αρχικά σπούδασε με τους Πιαριστές Πατέρες αλλά σύντομα μετακόμισε με την οικογένειά του στην Καμπανία. Αν και φαινόταν προορισμένος για ιατρική καριέρα, ακολούθησε την καλλιτεχνική του κλίση και γράφτηκε στο Ινστιτούτο Καλών Τεχνών της Νάπολης. Εκείνα τα χρόνια πολλοί νέοι από τη Φότζια πήγαιναν στη Νάπολη για σπουδές, ιδιαίτερα στον καλλιτεχνικό χώρο. Εδώ ο Altamura συνάντησε τον Domenico Morelli, ο οποίος τον ενθάρρυνε να ζωγραφίσει και άρχισε επίσης να κάνει παρέα με τον Michele De Napoli. Γύρω στο 1850 ήρθε σε επαφή με τον καλλιτεχνικό κύκλο του Caffè Michelangelo στη Φλωρεντία, όπου γνώρισε την Ελληνίδα ζωγράφο Έλενα Μπουκουρή, η οποία αργότερα θα γινόταν σύζυγός του. Το 1855, μαζί με τους Morelli και Serafino De Tivoli, πήγε στην Παγκόσμια Έκθεση στο Παρίσι. Επιστρέφοντας στη Φλωρεντία, έφερε μαζί του τις νέες ζωγραφικές τάσεις που συνέβαλαν στη γέννηση του κινήματος των Macchiaioli, ενώ συνέχισε να αφοσιώνεται σε ιστορικά θέματα.

 Γράφτηκε αρχικά στη σχολή των ιερέων της Σκολόπης . Όμως τα ενδιαφέροντά του τον οδήγησαν να παρακολουθήσει την Accademia di Belle Arti. Πήρε μέρος στις διαδηλώσεις κατά την εξέγερση του 1848. Πολέμησε στα οδοφράγματα της Santa Brigida. Συνελήφθη για σύντομο χρονικό διάστημα και καταδικάστηκε σε θάνατο, και στη συνέχεια κατέφυγε στην εξορία στη Λ' Άκουιλα και στη συνέχεια το 1850 στη Φλωρεντία. Εκεί μπήκε στον κύκλο των καλλιτεχνών που σύχναζαν στο Caffè Michelangiolo και των ζωγράφων της Τοσκανικής σχολής των Macchiaioli . Ωστόσο, οι πίνακες του Francesco, σε αντίθεση με εκείνους των Macchiaioli , επικεντρώθηκαν σε ιστορικά και πολιτικά γεγονότα.

Το 1855, με τους Morelli και Serafino De Tivoli , ταξίδεψε στην Παγκόσμια Έκθεση στο Παρίσι. Το 1860, επέστρεψε στη Νάπολη, πολεμώντας αυτή τη φορά δίπλα στις δυνάμεις του Τζουζέπε Γκαριμπάλντι . Στη συνέχεια δραστηριοποιήθηκε στην πολιτική αλλά και στην τέχνη. Το 1861, υπέβαλε τον πίνακα της κηδείας του Μπουοντελμόντε στην «Prima esposizione nazionale» που πραγματοποιήθηκε στη Φλωρεντία. 

Το 1865, τοιχογραφεί το παρεκκλήσι του Palazzo Reale της Νάπολης . Το 1892, ζωγράφισε πέντε βωμούς και τέσσερις καμβάδες για την ανακαινισμένη ενοριακή εκκλησία του Castrignano de' Greci στην επαρχία του Λέτσε .

Με την πρώτη του σύζυγο, Έλενα Μπούκουρα απέκτησε τρία παιδιά, μια κόρη, τη Σοφία, και δύο γιους που έγιναν ζωγράφοι ο Ιωάννης και ο Αλεσάντρο. Στη συνέχεια όμως είχε δύο ακόμη συντρόφους, την Ελληνίδα ζωγράφο Ελένη Σιόντη και τέλος τη ζωγράφο Jane Benham Hay , με την οποία απέκτησε έναν γιο, τον ζωγράφο Bernardo Hay . Μεταξύ των μαθητών της Αλταμούρα ήταν ο Βιντσέντζο Ακουαβίβα .

Ο Φραντσέσκο πέθανε στη Νάπολη. Το 1901, στη Φότζια ανεγέρθηκε μνημείο προς τιμήν του.

Πηγές

WANNENES

Βιβλιογραφία αναφοράς:

M Chiarini, Altamura, Francesco Saverio, στο Biographical Dictionary of Italians, Vol. 2, Ρώμη 1960, ad vocim

WIKIPEDIA

Ο πλούσιος σε φαντασία και όνειρα Χανς Αντερσεν

 Γεννήθηκε στις 2 Απριλίου 1805 στο Όντενσε, στο νησί Φιονία της Δανίας. Ο πατέρας του ξέπεσε και δούλευε τσαγκάρης, για να ζήσει την οικογένειά του. Αλλά, μην μπορώντας να αντέξει στη φτώχεια, πέθανε πολύ νέος, αφήνοντας το γιο του το Χανς ορφανό, με τη μητέρα του για μόνο στήριγμα.

Ο παραμυθάς που δεν ήξερε γραμματική και ορθογραφία, πάμφτωχος, ονειροπόλος απέκρυπτε τη φτώχεια του σε ολόκληρη τη ζωή του.

 Ο Χανς ήταν ένα περίεργο παιδί με εξαιρετική φαντασία. Πολλές φορές τον έβλεπαν να περπατά στο δρόμο σαν ονειροπαρμένος και το μυαλό του δεν το είχε πουθενά αλλού, παρά μόνο στα ποιήματα και στο διάβασμα. Προσπάθησε άδικα να μάθει την τέχνη του πατέρα του. Όταν τέλειωσε το σχολείο των άπορων παιδιών, μπήκε σε ένα ραφτάδικο, για να μάθει την τέχνη, αλλά ούτε και εκεί τα κατάφερε. Το ενδιαφέρον του κέρδισε το θέατρο, όπου αποστήθιζε ολόκληρες σκηνές από τα έργα που έβλεπε. Όταν ήταν με τους φίλους του, του άρεσε να απαγγέλλει και να τραγουδά. Ήταν δεκατεσσάρων χρονών, όταν, κυνηγώντας μια καλύτερη τύχη, έφθασε στην Κοπεγχάγη, με μόνη του περιουσία 30 φράγκα με σκοπό να γίνει ηθοποιός. Έδωσε εξετάσεις στη Βασιλική Σχολή θεάτρου, αλλά ήταν τόσο άσχημος και αδύνατος, που δεν τον δέχτηκαν.

 Επειδή είχε ωραία φωνή, άρχισε να σπουδάζει μουσική, αλλά αρρώστησε ξαφνικά και έχασε τη φωνή του. Έτσι, το μόνο ταλέντο που του έμεινε ήταν το ταλέντο της ποίησης. Οι στίχοι του άρεσαν και βρήκε έναν προστάτη, τον Κέλλαν, που τον έστειλε στο πανεπιστήμιο, όπου κέρδισε μια βασιλική επιχορήγηση. Το 1827 δημοσίευσε ποιήματά του και έπειτα εξέδωσε μια σειρά έργων που του εξασφάλισαν την παγκόσμια δόξα.

 Τα παραμύθια του είναι από τα πιο όμορφα πολυμεταφρασμένα έργα σε όλη την ιστορία της λογοτεχνίας. Μολονότι βασίζονται σε λαϊκούς θρύλους, τα περισσότερα χαρακτηρίζονται από έναν ηθικό ρεαλισμό, παρά από την ανάγκη εκπλήρωσης μιας επιθυμίας. Οι κακοί δεν είναι δράκοι ή μάγισσες των λαϊκών μυθιστορημάτων, αλλά εκπρόσωποι ανθρώπινων αδυναμιών.

 Αφού εξέδωσε αρκετά βιβλία, άρχισε τα ταξίδια του. Γύρισε τη Γερμανία, τη Γαλλία, την Αγγλία, την Ελλάδα, την Ιταλία, την Τουρκία και ταξίδεψε στην Ανατολή. Απόκτησε μεγάλη δόξα και η μεγαλύτερη ευτυχία του ήταν η υποδοχή που του έκανε η ιδιαίτερη πατρίδα του, το Όντενσε, που τον κάλεσε στα 1867. Πέθανε στις 4 Αυγούστου 1875 στην Κοπεγχάγη.

Η γλυπτοθήκη του Λουδοβίκου της Βαυαρίας

 

Ο Λουδοβίκος Κάρολος Αύγουστος γεννήθηκε στις 25 Αυγούστου 1786 στο Στρασβούργο. Ήταν το πρώτο παιδί και ο πρώτος γιος του Μαξιμιλιανού Α΄ Ιωσήφ, Εκλέκτορα (μετά Βασιλιά) της Βαυαρίας, του Οίκου του Παλατινάτου-Μπίρκενφελντ-Ζβαϊμπρύκεν, κλάδου του Οίκου των Βίττελσμπαχ, και της Αυγούστας Βιλελμίνης, κόρης του Γεωργίου Γουλιέλμου της Έσσης-Ντάρμστατ. Είχε τέσσερα ακόμη αδέλφια από τα οποία τα τρία επιβίωσαν της παιδικής ηλικίας. Η μητέρα του πέθανε όταν ήταν εννιά ετών και ο πατέρας του ξαναπαντρεύτηκε και απέκτησε οκτώ παιδιά, εκ των οποίων επιβίωσαν τα πέντε.

 Τον Οκτώβριο του 1810 νυμφεύτηκε τη Θηρεσία, κόρη του Φρειδερίκου της Σαξονίας-Χιλντμπουργκχαουζεν. Ο γάμος του αποτέλεσε το πρώτο Οκτόμπερφεστ. Ο Λουδοβίκος απέρριψε έντονα τη συμμαχία του πατέρα του με τον Ναπολέοντα Βοναπάρτη.

 Ήταν φιλέλληνας, φανατικός ελληνιστής, συλλέκτης και φίλος των τεχνών. Επί βασιλείας του το Μόναχο αναδείχτηκε καλλιτεχνικά. Άρχισε τις ανοικοδομητικές εργασίες πριν ακόμα βασιλεύσει, όταν ήταν πρίγκηπας, και συνέχισε ακόμα και μετά την καθαίρεσή του. Διέταξε την ανέγερση πολλών νεοκλασικών και νεο-ουμανιστικών κτηρίων, με πρότυπο την αρχιτεκτονική της αρχαίας Ελλάδας. Πολλά από τα έργα του διατηρούνται μέχρι σήμερα και βρίσκονται στο Μόναχο. Διαρρύθμισε την Λούντβιχστρασσε (Ludwigstraße, 'Οδός Λουδοβίκου') με το Πανεπιστήμιο του Μονάχου που το μετέφερε από την πόλη Λούντβιγκσμπουργκ, την Φέλντχερνχαλλε (Feldherrnhalle, 'Αίθουσα των Στραταρχών'), το Ζίγκεστορ (Siegestor, 'Πύλη της Νίκης'), η Εθνική Βιβλιοθήκη του Μονάχου, η Πλατεία του Βασιλέα (Königsplatz), η Γλυπτοθήκη, τα Προπύλαια, η Κρατική Αρχαιολογική Συλλογή Μονάχου, η Νέα και η Παλαιά Πινακοθήκη, η Ρούμεσχαλλε (Ruhmeshalle, 'Αίθουσα της Δόξας'), και το Άγαλμα της Βαυαρίας. Σε δύο βουνοπλαγιές έκτισε το Μνημείο της Βαλχάλλα και την Αίθουσα της Απελευθέρωσης.

 Η γλυπτοθήκη ήταν το όνομα που δόθηκε σε ένα υπέροχο κτίριο το οπόιο παραγγέλθηκε από τον Λουδοβίκο και χτίστηκε από τον αρχιτέκτονα Klentze τα έτη 1816-30 για να φιλοξενήσει εξαιρετικά παλαιότερα και νεότερα γλυπτά. 

Προσωπογραφία του Λέο φαν Κλέντσε από τον Φραντς Χαφστένγκλ, 1856

 Το κύριο μέτωπο του κτιρίου βλέπει στα νοτιοδυτικά. Στο κέντρο υπάρχει ένας προθάλαμος που στηρίζεται σε 12 ιωνικούς κίονες και στις δύο κάτω πτέρυγες που τον εφάπτουν υπάρχουν έξι κόγχες εξωτερικά που περιέχουν τα κολοσιαία αγάλματα των εκπροσώπων των καλών τεχνών, Ηφαίστου, Προμηθέα, Δαίδαλου, Φειδία, Περικλή και Αδριανού. Ολόκληρο το κτίριο είναι χτισμένο σε ένα τετράγωνο έτσι ώστε να περικλείει μια αυλή στη μέση και περιέχει δώδεκα υπέροχα δωμάτια στα οποία εκτίθενται αριστουργήματα γλυπτικής, διατεταγμένα με ιστορική σειρά. Οπως κάθε μια από τις διαφορετικές εποχές εκφράζει έναν ιδιαίτερο χαρακτήρα στα έργα τέχνης της, έτσι και οι αίθουσες που τα περιέχουν είναι κατασκευασμένες σύμφωνα με αυτόν τον χαρακτήρα. Ορισμένα δωμάτια είναι διακοσμημένα με υπέροχες τοιχογραφίες του διακεκριμένου ζωγράφου Κορνήλιου. Μνημεία από την αρχή της εικαστικής τέχνης, αλλά και από την εποχή της μεγαλύτερης άνθησης υπό τους Έλληνες, και από τη περίοδο της παρακμής επί Ρωμαίων.

 Οι τοίχοι είναι επενδυμένοι με γυψομάρμαρο, τα δάπεδα είναι καλλυμένα με μαρμάρινες πλάκες και οι θολωτές οροφές είναι διακοσμημένες με πλούσια ανάγλυφα. Τα παράθυρα είναι ημικυκλικά και ψηλά, ώστε οι θησαυροί της τέχνης να φωτίζονται από ψηλά.

 Ο Λουδοβίκος υποστήριξε την ελληνική επανάσταση του 1821 και αναδείχθηκε σπουδαίος φιλέλληνας (ο Διονύσιος Κόκκινος στο πεντάτομο έργο του "Η Ελληνική Επανάστασις", έκδοση "Μέλισσα", Αθήνα, 1974, στον 5ο τόμο, σελ. 549, αναφέρει ότι, μόλις ο Λουδοβίκος πληροφορήθηκε τη θριαμβευτική νίκη του Γεώργιου Καραϊσκάκη στη μάχη της Αράχωβας, αναφώνησε ευτυχής: "Ανεστήθη η Ελλάς μου"), ενώ ο δευτερότοκος γιος του, Όθων, επιλέχτηκε ως βασιλιάς της Ελλάδας το 1832. Μετά από την επανάσταση του Ιουλίου στη Γαλλία το 1830, η προηγούμενη φιλελεύθερη πολιτική του έγινε όλο και περισσότερο κατασταλτική. Στο δημοκρατικό φεστιβάλ στο Χάμπακερ το 1832 εκδηλώθηκε η δυσαρέσκεια του πληθυσμού, που υπέφερε από τους υψηλούς φόρους και τη λογοκρισία. Η σχέση του με την χορεύτρια και ηθοποιό Λόλα Μοντέζ προκάλεσε επίσης σκάνδαλο.

 Παραιτήθηκε στις 20 Μαρτίου 1848 υπέρ του γιου του, Μαξιμιλιανού. Ακόμη και μετά την παραίτησή του, ο Λουδοβίκος παρέμεινε σημαντικός χορηγός των τεχνών. Ωστόσο, στη διαδικασία ανοικοδόμησης των Νέων Ανακτόρων, επίσημη κατοικία του εν Ελλάδι εστεμμένου γιου του, η παρέμβασή του αποδείχτηκε ζημιογόνος για τα ελληνικά δημοσιονομικά δεδομένα, ενώ για την αποπεράτωσή τους καταχράσθηκε και απέστειλε στην Ελλάδα χρήματα του βαυαρικού ταμείου, τα οποία προορίζονταν για τεχνικά έργα υψίστης σημασίας.

 Πέθανε στη Νίκαια σε ηλικία 81 ετών το 1868, 20 χρόνια μετά την παραίτησή του. Τάφηκε στο Αββαείο του Αγίου Βονιφατίου στο Μόναχο που ο ίδιος είχε ιδρύσει το 1835.

Πηγές

Brockhaus Picture conversations, 1838, σελ235-236

Εθνικό ιστορικό μουσείο

wikipedia

Η Ζωγραφική πλευρά του Βίκτορ Ουγκώ

 

 Στη βασιλική ακαδημία του Λονδίνου εγκαινιάστηκε η έκθεση που παρουσιάζει ένα από τα πάθη του Βίκτορ Ουγκό, τη ζωγραφική. Σε συνεργασία με το μουσείο του Βίκτορ Ουγκό στο Παρίσι και την Εθνική βιβλιοθήκη της Γαλλίας, η έκθεση εώς 26/09 2025 στγκεντρώνει σχέδια με μελάνι, που ήταν η αγαπημένη απασχόληση του συγγραφέα των "Άθλιων" όταν δεν έγραφε. Κάστρα της φαντασίας, τέρατα και θαλασσινά τοπία ήταν τα θέματα του, όλα ποιητικά στην εκτέλεση τους.

Ο Βίκτωρ Ουγκώ (1802–1885) ήταν κορυφαίο δημόσιο πρόσωπο στη Γαλλία του 19ου αιώνα. Τα βιβλία του Les Misérables και The Hunchback of Notre Dame τυπώθηκαν παγκοσμίως. Ως ποιητής και ως πολιτικός, κατά τη διάρκεια της σχεδόν εικοσαετούς εξορίας του στα Channel Islands, έφτασε να συμβολίζει τα ιδανικά της γαλλικής δημοκρατίας: την ισότητα και την ελευθερία.

 Ιδιαίτερα, στο καταφύγιό του σχεδίαζε. Το μελάνι και τα οράματα του Hugo με φανταστικά κάστρα, τέρατα και θαλασσινά τοπία είναι τόσο ποιητικά όσο και τα γραπτά του. Τα έργα του ενέπνευσαν ρομαντικούς και συμβολιστές ποιητές, καθώς και πολλούς καλλιτέχνες, συμπεριλαμβανομένων των σουρεαλιστών. Ο Βίνσεντ Βαν Γκογκ τα συνέκρινε με «εκπληκτικά πράγματα».

 Αυτή η έκθεση ακολουθεί την ενασχόληση του Hugo με το σχέδιο, από τις πρώιμες καρικατούρες και τα ταξιδιωτικά του σχέδια μέχρι τα δραματικά τοπία του και τα πειράματά του με την αφαίρεση. Περιλαμβάνει μερικά από τα καλύτερα έργα του σε χαρτί, τα οποία σπάνια εκτίθενται στο κοινό και εμφανίστηκαν για τελευταία φορά στο Ηνωμένο Βασίλειο πριν από περισσότερα από 50 χρόνια.

Πηγές

Royal academy.org

Benedante.blogspot

Η καθημερινή

Η Κέρκυρα στο Views of the seven islands

 

Πόλη και λιμάνι της Κέρκυρας από το νησί Βίδο

 Ο Βρετανός ζωγράφος Joseph Cartwright (1789 - 1829) ταξίδεψε στην Κέρκυρα όταν τα Ιόνια νησιά περιήλθαν στη βρετανική κτήση το 1815 λίγο μετά τη Συνθήκη των Παρισίων.  Ήταν ντόπιος του Dawlish στο Ντέβον και εργαζόταν για το ναυτικό με πολιτική ιδιότητα.  Διορίστηκε αρχιστράτηγος των δυνάμεων στην Κέρκυρα , θέση που κράτησε για μερικά χρόνια. Η φύση της θέσης του τού έδωσε πολλές ευκαιρίες για να κάνει σκίτσα από εκείνα τα νησιά και τις γειτονικές ακτές της Ελλάδας. Παρέμεινε στην Κέρκυρα περίπου μέχρι τις αρχές του 1821, χρονιά που κυκλοφόρησε το λεύκωμά του «Views of the Seven Islands» στη Μεγάλη Βρετανία. Στη συνέχεια εξέθεσε το έργο του στη Βασιλική Ακαδημία και στην Εταιρεία Βρετανών Καλλιτεχνών.

Η πομπή του Αγίου Σπυρίδωνα στη Σπιανάδα στη πόλη της Κέρκυρας

 Ο Cartwright οργάνωσε μια έκθεση που περιλάμβανε αρκετούς από τους πίνακές του για τη Μάχη του Ναβαρίνου (1827). Αφοσιώθηκε στην τέχνη, και ιδιαίτερα στη ζωγραφική θαλάσσιων θεμάτων και ναυτικών εμπλοκών. 

Για τη δημιουργία αυτών των έργων, ο καλλιτέχνης χρησιμοποίησε σχέδια και πληροφορίες που του παρείχαν αξιωματικοί που είχαν λάβει μέρος στη μάχη μεταξύ των οθωμανικών και των χριστιανικών δυνάμεων της Δύσης, η οποία ήταν καθοριστική για την έκβαση του Ελληνικού Αγώνα για την Ανεξαρτησία. Τα έργα του αποδίδουν το τοπίο και τους ανθρώπους ρεαλιστικά.

Εορτή των Αγίων Ιάσωνα και Σωσιπάτρου στη Κέρκυρα

 To άλμπουμ των ζωγραφικών έργων ήταν αφιερωμένο στον Thomas Maitland, τότε Λόρδο Ύπατο Αρμοστή των Ιονίων Νήσων. Περιλαμβάνει μια εισαγωγή για τη βρετανική διοίκηση και κυριαρχία των νησιών και μια ιστορική σημείωση για κάθε ένα από αυτά. Οι πίνακες χαρακτηρίζονται από ένα ήρεμο αφηγηματικό ύφος και παρουσιάζουν πληθώρα σκηνών από την καθημερινή ζωή, ενώ ταυτόχρονα απεικονίζουν τις λεπτομέρειες του αρχιτεκτονικού περιβάλλοντος. Αντιπροσωπεύουν τις καλλιτεχνικές τάσεις της εποχής και τον πολιτισμό των νησιών του Ιονίου στις αρχές του 19ου αιώνα.

Το Ford στο Πέραμα της Κέρκυρας

 Ο Cartwright πέθανε στα διαμερίσματά του στο Charing Cross του Λονδίνου στις 16 Ιανουαρίου 1829, σε ηλικία περίπου σαράντα ετών.

 Μεταξύ των κύριων έργων του ήταν: The Burning of L'Orient στη Μάχη του Νείλου , Η Μάχη του Αλγέρι , Η Μάχη του Τραφάλγκαρ , Το λιμάνι της Βενετίας την ώρα του καρναβαλιού , το HMS Greyhound και το HMS Harrier εμπλέκουν μια Ολλανδική Μοίρα στις Θάλασσες της Ιάβας , Φρεγάτες ηρεμούν στο Κανάλι του Ιονίου . 

Φειδίας, ο σημαντικότερος γλύπτης της αρχαιότητας

Ο Φειδίας δείχνει στους φίλους του τη ζωοφόρο του Παρθενώνα, Alma Tadema,Sir Lawrence, 1868, Birmingham Συλλογή:city museum and art gallery.

Ο Φειδίας ήταν γιος του Χαρμίδη, γεννημένος γύρω στο 490 π.Χ. Ήταν ο πιο διάσημος γλύπτης σε μπρούτζο, μάρμαρο και ελεφαντόδοντο από την περίοδο της ελληνικής τέχνης , που διακρίθηκε για την κυριαρχία του υψηλού, του μεγάλου και του αξιοπρεπούς ύφους του , ήταν ταυτόχρονα ζωγράφος και αρχιτέκτονας. Δάσκαλοί του ήταν ο Ηγίας από την Αθήνα, ο Αγέλαδος από το Άργος και ο Πολύγυστος. Ο Φειδίας εργάστηκε κυρίως με χαλκό, ήταν ο πρώτος γλύπτης που συνδύασε ελεφαντόδοτο και χρυσό σαν υλικά στη γλυπτική τέχνη. Η τεχνική και η προεργασία του βασιζόταν ουσιαστικά στο ξύλο. Το σώμα των αγαλμάτων του ήταν δηλαδή ξύλινο , ντυμένο με στρώματα χρυσού και πλάκες ελεφαντοστού. Τα έργα του,αν και δε διασώθηκαν τα περισσότερα, είναι γνωστά και εγκωμιασμένα από τους αρχαίους λογοτέχνες. Από τα πιο γνωστά είναι τα κολοσσιαίου μεγέθους χρυσελεφάντινα αγάλματα της Αθηνάς παρθένου στο Σηκό του Παρθενώνα και τον Δια στον ναό του θεού στην Ολυμπία. Τρια ήταν τα αγάλματα της Αθηνάς. Ένα στη Πηλήνη και ένα στις Πλαταιές. Το μεγαλύτερο ήταν στον Παρθενώνα  επάνω στην Ακρόπολη, και λένε ότι φαίνονταν από τα καράβια στην ανοιχτή θάλασσα . Ο Φειδίας συνεργάστηκε στενά με τον Περικλή στη φιαμόσφωση του Παρθενώνα. Διορισμένος από τον Περικλή ήταν επικεφαλής όλων των καλλιτεχνικών του εγχειρημάτων, κόσμησε την Αθήνα με πολλά έργα όλων των τεχνών . Εκτέλεσε ειδικές εικόνες θεών. Η χρηματοδότηση του τεράστιου κόστους της ανακατασκευής της Ακρόπολης μετά της καταστροφή της από τους Πέρσες έγινε με χρήματα που χρησιμοποίησε ο Περικλής από το ταμείο της :θηναϊκής συμμαχίας που έδρευε στη Δήλο. Τα αγάλματα κατασκευάστηκαν από τους μαθητές του Αλκαμένη, ο οποίος ήταν ο πιο διάσημος μαθητής του γεννημένος στη Λήμνο, και Αγαρόκριτο από το νησί Πάφος, ενώ ο ίδιος κατασκεύασε το χρυσελεφάντινο άγαλμα της Αθηνάς. Η τεράστια ποσότητα χρυσού που κατανάλωσε έδωσε αφορμή στους εχθρούς του να τον κατηγορήσουν για κατάχρηση. Ο Φειδίας απόδειξε την αθωότητα του, επειδή ο Περικλής τον είχε συμβουλέψεινα κάνει το χρυσό ένδυμα της Αθηνάς συναρμολογούμενο. Έτσι μπορεσε να το αποσυναρμολογήσει και να ζυγίσει το βάρος του χρυσού που βρέθηκε ακέραιο. Ο Φειδίας τότε κατηγορήθηκε για αλαζονεία, επειδή είχε απαθανατήσει τον εαυτό του και τον Περικλή, δίνοντας την μορφή ρους σε δύο αντίστοιχους χαρακτήρες στη πολεμική σκηνή που διακοσμούσε την ασπίδα της Αθηνάς. Ο Φειδίας συνελήφθη και καταδικάστηκε. 

 Ο αριθμός των έργων τέχνης που παρήγαγε ο Φειδίας ήταν εξαιρετικά μεγάλος, και όμως η εκτέλεσή τους στη λεπτομέρεια ήταν εξίσου εξαιρετική και προσεκτική με τη σύλληψη του συνόλου. Η μοίρα του ήταν τόσο στενά συνυφασμένη με αυτή του Περικλή που σε μια εποχή που ο τελευταίος είχε χάσει την εύνοια των Αθηναίων, κατηγορήθηκε από τους εχθρούς του, ακομα και από μαθητές του:(Μένων), και εξορίστηκε το 432 π.Χ. 

Κατέφυγε στην Ολυμπία, όπου κατασκεύασε το περίφημο άγαλμα του Ολυμπίου Διός, ένα από τα επτά θαύματα του αρχαίου κόσμου. Τα κάτω μέρη του αγάλματος καλύπτονταν από ένα ρέον μανδύα. Στο δεξί του χέρι κρατούσε τη θεά της νίκης, που τον έστεψε, τον πρώτο νικητή, και στο αριστερό του το σκήπτρο με τον αετό . Η δύναμη , η σοφία και η καλοσύνη ήταν οι εκφράσεις των χαρακτηριστικών του. Το άγαλμα παρίστανε τον Δία καθισμένο με το σώμα του φτιαγμένο από ελεφαντοστό ενώ το ένδυμα από χρυσό. Δυστυχώς τον κυνήγησε η ίδια μοίρα, αφού ξανακατηγορήθηκε για κατάχρηση και κλοπή χρυσού και φυλακίστηκε ως το θάνατο του. Αν και δε διασώθηκαν πολλά έργα του , αυτά έγινα γνωστά και από πολυάριθμα Ρωμαϊκά αντίγραφα. 

Προς το τέλος της ζωής του ο Φειδίας ήταν ύποπτος για υπεξαίρεση χρυσού κατά την κατασκευή ενός αγάλματος . είναι βέβαιο ότι πέθανε στη φυλακή το 432 . Το σήμα κατατεθέν της τέχνης του είναι η εξαιρετική αξιοπρέπεια , η υψηλή τεχνική τελειότητα και η φυσική αλήθεια που εξελίχθηκε σε ιδανική ατομικότητα .

Το 1958 αρχαιολόγοι ανακάλυψαν το εργαστήριο του Φειδία στην Ολυμπία, με κάποια υπολείμματα από εργαλεία και καλούπια όπου ο γλύπτης δημιουργούσε το περίφημο χρυσελεφάντινο άγαλμα που καταστράφηκε από πυρκαγιά στη Κωνσταντινούπολη όπου το μετέφερε ο Κωνσταντίνος μετά από πολλούς αιώνες.

Στην Ήλιδα υπήρχε μια Αφροδίτη Ουρανία από αυτόν, στους Δελφούς υπήρχαν 10 χάλκινα αγάλματα που οι Αθηναίοι έστησαν από τα λάφυρα της νίκης του Μαραθώνα. Στην καλλιτεχνική του δραστηριότητα ανήκουν , αν και όχι άμεσα, τα αγάλματα στο αέτωμα του Παρθενώνα , τα λείψανα των οποίων σώζονται στο Λονδίνο με την ονομασία των Ελγινικών Μαρμάρων . Στα έργα αυτά συγκαταλέγονται και τα γλυπτά από τα Προπύλαια (η Νίκη Άπτερος), το Θησείο κ.λπ., από τα οποία όμως έχουν διασωθεί πολύ λιγότερα. Μόνο η ζωφόρος από το σηκό του Ναού της Νίκης Απτέρου, ύψους 3 1/2 ποδιών και μήκους 28 ποδιών, που απεικονίζει την πομπή των Παναθηναίων, ένα από τα πιο θαυμάσια έργα της ελληνικής τέχνης , σώθηκε και σώζεται σε μεγάλο βαθμό στο Βρετανικό μουσείο. Το άγαλμα της Νέμεσις σκαλίστηκε από τον Φειδία από ένα τετράγωνο μάρμαρο που είχαν φέρει μαζί τους οι Πέρσες για να σχηματίσουν σύμβολο νίκης όταν οι Έλληνες ηττούνταν.

Συγγενείς καλλιτέχνες του Φειδία:

Πάναινος ,ανιψιός του Φειδία και ζωγράφος

Αμμώνος , γιος του Φειδία, ζωγράφος

Πλίσταντος, αδερφός του Φειδία, ζωγράφος

Πηγές 

Pierers universal lexicon, Altenburg 1860,σελ. 61

Karl Ernst Georges Hannover 1913

Brockhaus conversations Lexicon 1809