Μια αρχαία τέχνη στην Ιεριχώ

 

Πριν από περίπου 9.000 χρόνια, αυτό το ανθρώπινο κρανίο ήταν καλυμμένο με γύψο και ατις κόγχες των ματιών ήταν τοποθετημένα κοχύλια cowrie, ίσως για να αναπαριστούν το νεκρό άτομο. Έτσι ερμήνευσε το κρανίο η αρχαιολόγος Kathleen Kenyon όταν το ανέσκαψε μαζί με μια ομάδα έξι άλλων στην Jericho το 1953. 

Το κρανίο ανήκε σε ένα ενήλικο αρσενικό και δείχνει στοιχεία τεχνητού σχήματος (πιθανόν με το τύλιγμα υφάσματος γύρω από το κεφάλι του όταν ήταν βρέφος). μπορεί να έχει αναγνωριστεί ως κάποιος ξεχωριστός από αυτή την νεαρή ηλικία. Δεν γνωρίζουμε πώς πέθανε, αλλά η αφαίρεση του κρανίου μπορεί να έγινε μετά την αποσύνθεση της σάρκας και των νυχιών. Ο γύψος διαμορφώθηκε προσεκτικά στο μπροστινό μέρος του κρανίου, αλλά δεν εκτείνεται πάνω από το πίσω μέρος, το οποίο ίσως αρχικά ήταν εφοδιασμένο με κάποιο άλλο υλικό για να μοιάζει με μαλλιά.

Η Ιεριχώ ιδρύθηκε γύρω στο 9600 π.Χ. και εξελίχθηκε σε έναν μεγάλο οικισμό με πληθυσμό δύο χιλιάδες περίπου το 7000 π.Χ. Κατά τη Νεολιθική περίοδο (από το 10000 π.Χ. έως το 4500 π.Χ.), οι κάτοικοι της Ιεριχούς είχαν μια ταφική πρακτική να θάβουν τα αγαπημένα τους πρόσωπα κάτω από τα σπίτια τους. Άλλοτε αυτά τα σώματα ήταν πλήρη και άλλοτε αφαιρούνταν το κεφάλι και έθαβαν μόνο το κρανίο.

Πριν από την ταφή του κεφαλιού, το κρανίο αφαιρούνταν, έβγαζαν τη κάτω γνάθο και στη συνέχεια ανακατασκευάστηκαν τα χαρακτηριστικά του προσώπου με γύψο. Έτσι ώστε το γύψινο κρανίο να διατηρεί την ταυτότητα του μέλους της οικογένειας. Τα ατομικά χαρακτηριστικά του προσώπου βάφονταν με κόκκινη και μαύρη μπογιά. Σε πολλές περιπτώσεις οι τροχιές των ματιών ήταν ένθετες με κοχύλια και τα κρανία ήταν διακοσμημένα με μαλλιά και γένια.

Το επιχρισμένο κρανίο χρονολογείται γύρω στο 7000 π.Χ., μια εποχή που ο πηλός βοηθούσε στη μεταμόρφωση των εγκατεστημένων κοινοτήτων, συμπεριλαμβανομένης της δημιουργίας ειδωλίων ζώων και ανθρώπων καθώς και πρώιμων μορφών αγγείων. Ήταν ένας τρόπος με τον οποίο μπορούσαν να θυμούνται τους νεκρούς τους, ίσως βοηθώντας να ενώσουν μια κοινότητα μέσα από τις αναμνήσεις των προγόνων τους.

Ένα διάσημο ανθρώπινο κρανίο ηλικίας 9.000 ετών που ανακαλύφθηκε κοντά στη βιβλική πόλη της Ιεριχούς έχει πλέον νέο πρόσωπο, χάρη στις προσπάθειες μιας πολυεθνικής ομάδας ερευνητών.

Η πιο πρόσφατη έρευνα δίνει ένα νέο πρόσωπο στα πιο διάσημα από τα γύψινα κρανία που ανακαλύφθηκαν κοντά στην Ιεριχώ το 1953, παρουσιάζοντας έναν άνδρα που πέθανε πριν από περίπου 9.500 χρόνια. (Εικόνα: Cicero Moraes/Thiago Beaini/Moacir Santos)

Το λεγόμενο Jericho Skull - ένα από τα επτά που ανακαλύφθηκαν από τη Βρετανίδα αρχαιολόγο Kathleen Kenyon το 1953 και σήμερα στεγάζεται στο Βρετανικό Μουσείο στο Λονδίνο - βρέθηκε καλυμμένο με γύψο και με κοχύλια για τα μάτια, προφανώς σε μια προσπάθεια να φαίνεται πιο ζωντανό.

Αυτό το προϊστορικό σχέδιο ήταν «η πρώτη ανακατασκευή προσώπου στον κόσμο», είπε ο Βραζιλιάνος ειδικός στα γραφικά Cícero Moraes , ο επικεφαλής του έργου, σε ένα email στο Live Science.

Πηγές

Livescience

Ashmolean Museum